Rynek nieruchomości nie znosi próżni. Dynamicznie prze naprzód, niczym rozpędzona lokomotywa. Od ofert, sprzedawców w tej branży niezmiennie gęsto. Na szczęście i nabywców nie brakuje. Okazja „jedna na milion” w rzeczywistości może być mydlaną bańką, która pęka i zabiera marzenia. Jak Kowalski szukający swojego gniazdka może to ogarnąć? W tym gąszczu informacji, ofert, potrzebny jest ktoś, dzięki komu ani sprzedający, czy potencjalny kupiec nieruchomości nie będą zrobieni na szaro. To właśnie rzeczoznawca majątkowy.
Rzeczoznawca majątkowy, kto to taki?
Rzeczoznawca majątkowy to osoba fizyczna, która zawodowo zajmuje się określaniem wartości nieruchomości. Tytuł „rzeczoznawca majątkowy” podlega ochronie prawnej. Dostęp do wykonywania tego zawodu reguluje prawo w drodze ustawy o gospodarce nieruchomościami. Dodatkowo, aby wykonywać tę pracę, trzeba najpierw uzyskać specjalne uprawnienia nadawane przez Ministra Inwestycji i Rozwoju. Każdy, kto wycenia nieruchomość bez nich, nie będąc rzeczoznawcą majątkowym, może zostać ukarany grzywną w wysokości do 50 tys. zł. Dlatego wszyscy legalnie działający rzeczoznawcy majątkowi są wpisani do ogólnodostępnego Centralnego Rejestru Rzeczoznawców Majątkowych prowadzonego przez Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii. Oznacza to, że każdego rzeczoznawcę majątkowego można sprawdzić czy faktycznie nim jest. Każdy rzeczoznawca uzyskuje numer identyfikacyjny, który jest zgodny z numerem znajdującym się w rejestrze.
Co na co dzień robi rzeczoznawca majątkowy?
Rzeczoznawca majątkowy, oprócz wyceny nieruchomości, sporządza także opracowania i ekspertyzy dotyczące:
– rynku nieruchomości oraz doradztwa w zakresie tego rynku,
– efektywności inwestowania w nieruchomości i ich rozwoju,
– skutków finansowych uchwalania lub zmiany planów miejscowych,
– oznaczania przedmiotu odrębnej własności lokali,
– bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości,
– określania wartości nieruchomości na potrzeby indywidualnego inwestora,
– wyceny nieruchomości zaliczanych do inwestycji w rozumieniu przepisów o rachunkowości czy wyceny nieruchomości jako środków trwałych jednostek w rozumieniu ustawy o rachunkowości.
To katalog zamknięty, czyli rzeczoznawca majątkowy w ramach wykonywania zawodu nie może poza niego wykraczać.
Czy rzeczoznawcą majątkowym może zostać każdy?
Otóż nie. Uprawnienie do wykonywania zawodu rzeczoznawcy majątkowego może uzyskać osoba, która ma wyższe wykształcenie, pełną zdolność do czynności prawnych i nie była karana za przestępstwo:
– przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego,
– przeciwko wymiarowi sprawiedliwości,
– przeciwko wiarygodności dokumentów,
– przeciwko mieniu,
– przeciwko obrotowi gospodarczemu,
– przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi,
– skarbowe.
Dodatkowe wymagania to ukończenie studiów podyplomowych w zakresie wyceny nieruchomości i odbycie praktyki w tym zakresie przez okres minimum 6 miesięcy lub posiadanie doświadczenia zawodowego na stanowisku związanym z wyceną nieruchomości. Uzyskała także, w drodze postępowania klasyfikacyjnego, pozytywny wynik z egzaminu w zakresie szacowania nieruchomości.
Od czego zacząć, aby zostać rzeczoznawcą majątkowym?
Postępowanie kwalifikacyjne przeprowadza Państwowa Komisja Kwalifikacyjna. Ale najpierw formalności. Wniosek o nadanie uprawnień trzeba złożyć osobiście lub przesłać pocztą do Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, a konkretnie do Departamentu Polityki Przestrzennej i Gospodarki Nieruchomościami w Warszawie. Do wniosku powinny być dołączone wymagane załączniki oraz dowód tego, ze zapłaciliśmy za postępowanie kwalifikacyjne.
We wniosku należy także wskazać formę egzaminu ustnego, na którą się decydujemy. Wyboru można dokonać między obroną 2 projektów operatów szacunkowych, albo omówieniem 2 wylosowanych procedur wyceny nieruchomości. Jeśli w ministerstwie uznają, że wniosek jest kompletny, minister kieruje go do Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej.
Etap wstępny i egzamin
Na początku drogi, aby zostać rzeczoznawcą majątkowym zespół powołany przez przewodniczącego Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej ustali, czy kandydat może zostać dopuszczony do egzaminu. Jeśli do wniosku są dołączone projekty operatów szacunkowych to zespół kwalifikacyjny sprawdzi, czy są one odpowiednie. Jeśli po tym etapie będziesz na liście kandydatów dopuszczonych do dalszej części postępowania, czeka cię egzamin pisemny i ustny.
Egzamin pisemny to test wielokrotnego wyboru składający się z 90 pytań. Kandydat ma 90 minut na udzielenie odpowiedzi. Za każdą prawidłową odpowiedź w teście otrzymuje się 1 punkt. Może być więcej niż jedna poprawna odpowiedź na pytanie. Punkt otrzymuje się tylko wtedy, gdy zostaną wskazane wszystkie poprawne odpowiedzi na pytanie. Za odpowiedź nieprawidłową lub brak odpowiedzi nie otrzymuje się punktów, także ujemnych. Wynik będzie pozytywny, jeśli kandydat na rzeczoznawcę majątkowego uzyska co najmniej 65 punktów. Jeśli nie, trudno. Można spróbować kolejny raz.
Część pisemna nie kończy starań o uzyskanie uprawnień rzeczoznawcy majątkowego. Przed kandydatem jeszcze egzamin ustny, podczas którego egzaminatorzy sprawdzą jego przygotowanie praktyczne. Komisja egzaminacyjna składa się z w sumie z 5 członków, a czego 3 to przedstawiciele ministra oraz 2 wskazanych przez organizacje zawodowe rzeczoznawców majątkowych. Wybór formy egzaminu zależy od tego, jaka była wskazana we wniosku.
Wpis do rejestru – zostałeś rzeczoznawcą majątkowym!
Jeśli kandydat pomyślnie przeszedł każdy etap postępowania kwalifikacyjnego, to minister wpisuje go do Centralnego Rejestru Rzeczoznawców Majątkowych. Data tego wpisu jest jednocześnie datą nadania uprawnień zawodowych, a numer wpisu do rejestru jest numerem uprawnień. Dodatkowo minister wydaje świadectwo nadania uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości. Świadectwo jest dokumentem potwierdzającym wpisanie ciebie do rejestru rzeczoznawców majątkowych. Masz na to papiery! ? W dobie migracji, swobodnych decyzji o zmianie kraju zamieszkania ważne jest to, że w Polsce mogą pracować rzeczoznawcy majątkowi, którzy nabyli swoje kwalifikacje zawodowe w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu. Aby było to możliwe, powinny spełniać wymagania kwalifikacyjne oraz warunki określone w odpowiednich przepisach.
Rzeczoznawca majątkowy – zawodowy prestiż, odpowiedzialność i pomoc
Zaczynasz. Pamiętaj, rzeczoznawca jest zobowiązany do wykonywania czynności szacowania nieruchomości zgodnie zasadami wynikającymi z przepisów prawa i standardami zawodowymi, ze szczególną starannością właściwą dla zawodowego charakteru tych czynności oraz z zasadami etyki zawodowej, kierując się zasadą bezstronności w wycenie nieruchomości. To Twoja zawodowe przykazania. Dzięki realizowaniu ich w codziennej pracy zyskasz szacunek i rekomendacje klientów, którzy często będą pozostawiali w Twoich rękach najważniejsze decyzje w ich życiu.