Usługi notarialne cieszą się coraz większą popularnością. Bez względu jednak na ogólne trendy, w branży nieruchomości usługi notariusza są od zawsze niezwykle istotne. Bez notariusza nie odbędzie się bowiem żadna transakcja w obrocie nieruchomościami.
Poznaj wartość swojego mieszkania w 60 sekund!
Notariusz: czym się zajmuje?
Kompetencje i pracę notariusza reguluje Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. (Prawo o notariacie), na mocy której jest to osoba zaufania publicznego. Co ciekawe, choć co do zasady notariusz nie jest funkcjonariuszem publicznym, to korzysta on z ochrony przysługującej tego rodzaju zawodom i, podobnie jak przedstawicieli tych zawodów, obowiązuje go tajemnica zawodowa (nawet po zaprzestaniu sprawowanej funkcji).
Do jego głównych obowiązków należy sporządzanie dokumentów w formie aktu notarialnego, spisywanie protokołów czy oświadczeń. Zajmuje się także dokonywaniem odpisów, wypisów czy wyciągów wszelkiego rodzaju dokumentów. W wykonywaniu swoich obowiązków może go ewentualnie zastąpić asesor lub emerytowany notariusz. W ramach prowadzonej działalności notariusz czuwa nad jednakowym zabezpieczeniem interesów każdej ze stron (nie może stawiać się w roli prokuratora czy adwokata). Kancelarie notarialne bezpłatnie udzielają też informacji związanych z wszelkiego rodzaju czynnościami notarialnymi.
Istotnym faktem jest, że wszystkie oryginały podpisywanych dokumentów przechowywane są w kancelarii notarialnej, a klient lub klientka zabiera ze sobą tylko odpis. Tym samym, jeśli klientowi czy klientce zdarzyłoby się zgubić lub zniszczyć swój odpis, w każdej chwili może udać się do notariusza po kolejny.
Notariusz: czym się zajmuje?
Notariusz w branży nieruchomości
W przypadku transakcji związanych z nieruchomościami kompetencje notariusza szczególnie się przydają. Czuwa on bowiem nad zabezpieczeniem procesu, który jak żaden inny ma tzw. skutki prawne. Notariusz dokumentuje więc wszelkie przekształcenia własnościowe i potwierdza zmiany w statusie nieruchomości. Absolutnie koniecznym jest udanie się do notariusza, gdy w grę wchodzi:
- kupno lub sprzedaż nieruchomości,
- przekazanie spadku i darowizny w postaci nieruchomości,
- przepisanie dożywotniej własności nieruchomości,
- ustanowienie użytkowania wieczystego,
- najem okazjonalny,
- ustanowienie odrębnej własności lokalu czy czynności przeniesienia praw własności.
Akt notarialny wydany w tych zakresach jest powszechnym dowodem poświadczającym wiarygodność w sądach czy jakichkolwiek jednostkach państwowych. Jeśli więc zależy nam na gruntownym dowodzie własności nieruchomości, nie można zapomnieć o wizycie w kancelarii notarialnej.
Opłaty notarialne: jaka jest ich wysokość?
Wynagrodzenie notariusza to tzw. taksa notarialna. Wysokość poszczególnych stawek taksy uzależniona jest od wartości samego przedmiotu, który podlega czynności prawnej. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości reguluje maksymalne stawki taksy notarialnej.
Zgodnie z rozporządzeniem (Przepisy ogólne, § 3) maksymalna stawka wynosi od wartości:
- do 3 000 zł = 100 zł,
- powyżej 3 000 zł do 10 000 zł = 100 zł + 3 % od nadwyżki powyżej 3 000 zł,
- powyżej 10 000 zł do 30 000 zł = 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł,
- powyżej 30 000 zł do 60 000 zł = 710 zł + 1 % od nadwyżki powyżej 30 000 zł,
- powyżej 60 000 zł do 1000 000 zł = 1010 zł + 0,4 % od nadwyżki powyżej 60 000 zł,
- powyżej 1000 000 zł do 2000 000 zł = 4770 zł + 0,2 % od nadwyżki powyżej 1000 000 zł,
- powyżej 2000 000 zł = 6770 zł + 0,25 % od nadwyżki powyżej 2000 000 zł („nie więcej niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł”).
Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku transakcji nieruchomościowych koniecznie będą jeszcze opłaty sądowe i opłacenie podatku od czynności cywilnoprawnych.
Jak przebiega sporządzanie aktów notarialnych?
Sporządzenie aktu notarialnego wymaga posiadania kilku niezbędnych dokumentów. W przypadku sprzedaży nieruchomości czy darowizny lokalu należy mieć ze sobą:
- dowód osobisty (obie strony),
- numer księgi wieczystej,
- dowód kupna nieruchomości,
- poświadczenie wartości przedmiotu umowy (w formie operatu szacunkowego),
- zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o uregulowaniu podatku.
Po okazaniu wymaganych dokumentów notariusz pracuje nad sformułowaniem treści aktu notarialnego. Oprócz daty, miejsca zawarcia aktu, danych notariusza (imię, nazwisko oraz adres siedziby), danych osobowych osób biorących udział w sprawie, zawarty są w nim także treści prawne (m.in. stwierdzenia z ustawy Prawo o notariacie). Akt notarialny wymaga również oświadczenia i podpisu wszystkich stron: zarówno osób zaangażowanych w czynność prawną, jak i notariusza.
Notariusz: czym się zajmuje?
Ostatnim etapem sporządzenia aktu notarialnego jest jego odczytanie na głos przez notariusza. Jest to etap niezwykle istotny, ponieważ bez jego odczytania dokument uznawany jest za nieważny. Głośne odczytanie służy m.in. upewnieniu się, że osoby zaangażowane w czynność prawną zrozumiały treść aktu notarialnego. To także moment na uważne sprawdzenie treści dokumentu i ewentualne zgłoszenie uwag. Jeśli zapadła zgodność – akt notarialny uznany jest za odczytany, przyjęty i podpisany.
